| ปัจจัยที่ทำให้กล้วยไม้เจริญเติบโต |
1. แสงสว่าง
กล้วยไม้จำเป็นต้องได้รับแสงจากดวงอาทิตย์เพื่อใช้ในการสังเคราะห์แสง และผลจากการสังเคราะห์แสงก็จะได้น้ำตาลกลูโคสสำหรับใช้เป็นแหล่งพลังงาน และสร้างการเจริญเติบโตให้แก่ต้นกล้วยไม้ต่อไป ส่วนต่างๆ ของกล้วยไม้ที่มีสีเขียวจะประกอบด้วยรงควัตถุที่เรียกว่าคลอโรฟิล (chlorophyll) ซึ่งมีความสำคัญต่อกระบวนการสังเคราะห์แสง กระบวนการสร้างน้ำตาลกลูโคสของคลอโรฟิลจะต้องใช้น้ำและคาร์บอนไดออกไซด์จากอากาศมาทำปฏิกิริยากันได้ จำเป็นต้องมีแสงแดดเข้ามาอยู่ในกระบวนการสังเคราะห์แสง
| คาร์บอนไดออกไซด์ + น้ำ |
--------------> |
น้ำตาลกลูโคส + ออกซิเจน |
| |
แสงสว่าง
คลอโรฟิล |
|
ในส่วนของกล้วยไม้้ต้องการแสงสว่างแตกต่างกันไป ทั้งในเรื่องของความเข้มของแสงและระยะเวลาที่ได้รับแสง ขึ้นอยู่กับชนิดและอายุของกล้วยไม้ ในส่วนของความเข้มหรือความแรงของแสงแดด ควรจัดให้กล้วยไม้ได้รับอย่างเหมาะสม เช่น ถ้าหากกล้วยไม้ได้รับแสงอ่อนไป ยอดหรือหน่อใหม่ที่แตกออกมาจะอวบอ่อนและหักง่าย ใบจะสีเขียวเข้มมากหรือดูคล้ำไม่สดใส ใบจะยาวและต้นสูงผิดปกติ แต่ถ้าแสงเข้มเกินไป ใบก็จะเป็นสีเขียวออกเหลือง หรืออาจเกิดใบไหม้ ใบร่วงเร็วกว่าปกติ กล้วยไม้ที่ได้รับแสงที่พอเหมาะ ใบจะเป็นสีเขียวอมเหลืองอ่อนๆ ผิวของใบดูสดใสและไม่เปราะ
|
2. ความชื้น
ความชื้นหรือน้ำที่กล้วยไม้ต้องการจะอยู่ในรูปของความชื้นในอากาศหรือไอน้ำ กับน้ำที่เป็นของเหลวธรรมดา กล้วยไม้ทั่วๆ ไปจะดูดซับน้ำผ่านทางราก ส่วนกล้วยไม้ประเภทแวนด้าที่เป็นรากอากาศสามารถดูดซับน้ำได้จากความชื้นในอากาศ น้ำเป็นองค์ประกอบสำคัญ ของพืชทุกชนิด เพราะน้ำช่วยให้ส่วนต่างๆ ทั้งราก ต้น ใบ และดอก ทรงรูปอยู่ได้ ถ้าขาดน้ำก็จะเหี่ยว และน้ำก็เป็นตัวละลายปุ๋ยที่จะลำเลียงไปใช้ประโยชน์หรือใช้ลำเลียงธาตุอาหารต่างๆ ภายในต้นกล้วยไม้ นอกจากนี้น้ำยังเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในกระบวนการสังเคราะห์แสง เพื่อสร้างน้ำตาลกลูโคส และสารประกอบอื่นๆ ที่สำคัญต่อการเจริญเติบโตของกล้วยไม้อีกด้วย
|
3. อุณหภูมิ
อุณหภูมิ เป็นปัจจัยที่ควบคุมอัตราความเร็ว-ช้า ของกระบวนการต่างๆ ภายในต้นไม้ เช่น กระบวนการสังเคราะห์แสง กระบวนการหายใจ กระบวนการเคลื่อนย้ายสารต่างๆ เป็นต้น ทั้งนี้กล้วยไม้จะมีช่วงอุณหภูมิที่เหมาะสมที่ทำให้กระบวนการต่างๆ ดำเนินไปตามปกติ จะช้าหรือเร็วนั้นขึ้นอยู่กับอุณหภูมิ คือ เมื่ออุณหภูมิสูงกระบวนการต่างๆ ก็จะดำเนินไปอย่างรวดเร็วและจะช้าลงก็ต่อเมื่ออุณหภูมิลดต่ำลง แต่ถ้าหากได้รับอุณหภูมิที่สูงเกินไปหรือต่ำเกินไป ก็จะทำให้กระบวนการต่างๆ หยุดทำงานเช่นกัน ซึ่งกล้วยไม้จะต้องการช่วงอุณหภูมิที่เหมาะสมแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับชนิดและอายุของกล้วยไม้
|
4. อากาศ
ในบรรยากาศมีก๊าซหลายชนิดผสมกันอยู่ กระบวนการต่างๆ ของกล้วยไม้มีส่วนเกี่ยวข้องกับก๊าซที่มีอยู่ในบรรยากาศ เช่นก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ก็จะนำมาเป็นวัตถุดิบของกระบวนการสังเคราะห์แสง หรือก๊าซออกซิเจน นอกจากจะเป็นผลที่ได้จากการสังเคราะห์แสงแล้ว ยังใช้เป็นวัตถุดิบของกระบวนการหายใจ อีกประการหนึ่งการปลูกกล้วยไม้ในที่ที่มีอากาศถ่ายเทดี ทำให้กล้วยไม้เจริญเติบโตดีเช่นกัน เพราะการหมุนเวียนของอากาศมีีผลต่อปัจจัยในเรื่องของอุณหภูมิและความชื้นในอากาศในบริเวณรอบๆ นั้น ซึ่งสัมพันธ์กับการคายน้ำ เช่น ถ้าลมแรงและอากาศเย็น ก็จะดีถ้าอยู่ในฤดูฝนเพราะกล้วยไม้จะไม่แฉะ แต่ถ้าลมอับ แล้วอากาศไม่ค่อยถ่ายเท ต้องระวังเรื่องความชื้นที่อาจมีมากเกินไป
|
5. อาหาร
อาหารของกล้วยไม้ก็คือปุ๋ย ซึ่งประกอบด้วยธาตุอาหารต่างๆ รวมทั้งสารอาหารอื่นๆ ที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต และสร้างความเจริญเติบโต ธาตุอาหารแบ่งได้เป็น ธาตุอาหารหลัก ได้แก่ ไนโตรเจน (N) ฟอสฟอรัส (P) และโปแตสเซียม (K) ซึ่งธาตุอาหารเหล่านี้ส่วนใหญ่จะอยู่ในดิน กล้วยไม้มักจะไม่ค่อยได้รับธาตุอาหารเหล่านี้ กล้วยไม้ทุกชนิดต้องการมากแต่จะได้รับไม่ค่อยเพียงพอ จึงต้องมีการให้ปุ๋ยในส่วนของธาตุอาหารหลักเป็นสำคัญ ส่วนธาตุอาหารรองกล้วยไม้ต้องการเพียงเล็กน้อยแต่จะขาดไม่ได้ เพราะจำเป็นต้องใช้หากขาดไปแล้วก็อาจทำให้กล้วยไม้หยุดการเจริญเติบโตหรือแสดงอาการผิดปกติไป เช่น ถ้าขาดแมกนีเซียม ใบกล้วยไม้จะเหลืองซีด ธาตุอาหารรองที่สำคัญ ได้แก่ แมกนีเซียม (Mg) แคลเซียม (Ca) กำมะถัน (S) เหล็ก (Fe) มังกานีส (Mn) สังกะสี (Zn) ทองแดง (Cu) เป็นต้น ซึ่งธาตุอาหารรองจะไม่ค่อยมีปัญหา เพราะจะมีอยู่ในดินอยู่แล้วหรืออาจได้รับไปพร้อมปุ๋ยที่เป็นธาตุอาหารหลักก็ได้
|
6. ศัตรู
สิ่งที่เกิดขึ้นเสมอในการปลูกกล้วยไม้ย่อมหนีไม่พ้นเรื่องโรคและศัตรูของกล้วยไม้ โรคที่เกิดกับกล้วยไม้ ได้แก่ เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เพลี้ย หนอน ด้วง ตั๊กแตน แมลงสาบ ซึ่งโรคและศัตรูตามธรรมชาตินี้จะทำให้กล้วยไม้เจริญเติบโตช้าผิดปกติ ทรุดโทรมลง หรืออาจทำให้กล้วยไม้นั้นตายได้ ถ้าเชื้อโรคหรือศัตรูชนิดนั้นลุกลามไปเป็นบริเวณกว้างจนยากต่อการรักษา |
