ในธรรมชาติกล้วยไม้จะเกาะอาศัยตามต้นไม้ ปุ๋ยของกล้วยไม้จะมาจากเปลือกไม้ ใบไม้ที่ร่วงหล่นลงมาทับถมและเกิดการย่อยสลาย ผุพังจนเกิดเป็นอินทรีย์สาร ซึ่งประกอบด้วยธาตุอาหารที่กล้วยไม้สามารถดูดซึมไปใช้ประโยชน์ และเจริญงอกงามต่อไป สำหรับการปลูกกล้วยไม้เพื่อการค้าหรือการปลูกเลี้ยงในบ้านเพื่อความสวยงามถ้าจะรอให้เกิดปุ๋ยขึ้นเองตามธรรมชาติคงไม่เพียงพอ จึงต้องหาปุ๋ยอนินทรีย์หรือปุ๋ยเคมีเข้ามาใช้เพื่อเร่งให้กล้วยไม้มีการเจริญเติบโตที่เร็วขึ้นซึ่งก็สามารถหาซื้อได้ทั่วไปตามท้องตลาด แต่การใช้ปุ๋ยเคมีนั้น ผู้ปลูกเลี้ยงกล้วยไม้จำเป็นต้องมีความรู้ในการใช้ปุ๋ยอย่างถูกวิธีด้วยจึงจะทำให้การใช้ปุ๋ยเคมีเกิดประโยชน์จริงๆ
ดังนั้นหลักเกณฑ์ทั่วไปในการใช้ปุ๋ยกล้วยไม้ สามารถพิจารณาได้ดังนี้ |
| |
1. สูตร ควรเลือกใช้ปุ๋ยสูตรสูง* เช่น 18-18-18, 30-20-10, 18-33-18 เพื่อป้องกันไม่ให้กล้วยไม้ได้รับปริมาณเกลือแร่ที่ไม่จำเป็นในปุ๋ยมากเกินไปซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อกล้วยไม้เอง ส่วนจะใช้สูตรอะไรก็คงขึ้นอยู่กับกล้วยไม้ เช่น ถ้ากล้วยไม้ยังเป็นต้นเล็กๆ ควรใช้ปุ๋ยที่มีไนโตรเจนสูงเพื่อสร้างการเจริญเติบโตให้แก่ต้นและใบ ส่วนกล้วยไม้ที่ปลูกในที่ค่อนข้างร่มควรใช้สูตรที่มีไนโตรเจนน้อย เพราะใบอาจอวบกรอบ ไม่แข็งแรง ส่วนกล้วยไม้ที่จะออกดอกอาจใช้สูตรที่มีฟอสฟอรัสสูงได้เพื่อเร่งการสร้างดอก |
| |
2. การละลายน้ำของปุ๋ย ควรเลือกใช้ปุ๋ยที่ละลายน้ำได้ดี เพราะกล้วยไม้จะนำธาตุอาหารไปใช้ได้ทันทีเมื่อธาตุอาหารละลายน้ำได้เท่านั้น การละลายปุ๋ยเพื่อนำไปใช้งานควรละลายตามอัตราส่วนที่กำหนดไว้อย่าใส่มากเกินไป เพราะนอกจากปุ๋ยจะละลายไม่หมดแล้ว ยังทำให้ปุ๋ยเข้มข้นเกินไป จะทำให้กล้วยไม้ทรุดโทรม เพราะแร่ธาตุต่างๆจะไปสะสมอยู่ตามใบ หรือราก ทำให้เกิดอันตรายได้ นอกจากนี้ยังเป็นการสิ้นเปลืองปุ๋ยที่ใช้อีกด้วย |
| |
3. ช่วงเวลาที่เหมาะสมในการให้ปุ๋ย ควรเป็นช่วงเช้าจนถึง 10.00 น. หรือ 11.00 น. ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับแสงแดดว่าแรงมากน้อยแค่ไหน ต่อจากนั้นอากาศจะเริ่มร้อนในช่วงเที่ยงถึงช่วงบ่ายประมาณ 16.00 น. กล้วยไม้จะสังเคราะห์แสงได้ดีก็ต่อเมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมคือ มีแสงสว่าง มีอุณภูมิที่พอเหมาะ และมีน้ำที่จะหล่อเลี้ยงและลำเลียงธาตุอาหารเข้าไปใช้ประโยชน์ ดังนั้นการให้ปุ๋ยในตอนเช้าซึ่งเป็นช่วงเวลาที่มีสภาพแวดล้อมเหมาะสม จะเป็นประโยชน์มากกว่าช่วงเวลาอื่น |
| |
4. ระยะการให้ปุ๋ย การให้ปุ๋ยอาจเว้นระยะห่างแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับความเข้มของปุ๋ย เช่นถ้าให้ปุ๋ยเข้มมากก็ต้องเว้นช่วงนาน 7 - 10 วัน ถ้าปุ๋ยที่ให้เจือจางมากก็เว้นช่วงไป 3 - 4 วัน หรืออาจต้องดูในเรื่องของเครื่องปลูกถ้าใช้เครื่องปลูกที่ดูดซับปุ๋ยได้นานก็อาจต้องเว้นช่วงนานด้วยเช่นกัน ผู้ปลูกกล้วยไม้ จึงต้องพิจารณาดูว่าวิธีการใดที่ทำให้กล้วยไม้เจริญงอกงามแล้ว วิธีนั้นก็จะเป็นวิธีที่เหมาะสมสำหรับกล้วยไม้นั้นๆ ตามสภาพแวดล้อมของแต่ละแห่ง การให้ปุ๋ยถี่เกินไปนอกจากจะทำให้กล้วยไม้ได้รับอันตรายแล้ว ยังต้องเสียเงินซื้อปุ๋ยมากเกินความจำเป็นอีกด้วย |
